Enabel, het ontwikkelingsagentschap van de Belgische federale regering en innovatielab Nido lanceren een oproep.

Optimalisatie van de zuivelketen in Niger

Enabel en Nido doen een oproep voor innovatieve oplossingen om een zuivelwaardeketen te realiseren die voldoet aan hoge hygiëne- en kwaliteitsnormen. Het doel is de productieketen te optimaliseren, zodat de melk van productie tot distributie van de hoogste kwaliteit blijft.

Gebrek aan hygiënische praktijken bij de productie, inzameling en transport van melk in Niger leidt tot microbiële besmetting, wat de kwaliteit en veiligheid van de melk die door de bevolking wordt geconsumeerd, beïnvloedt. Dit probleem treft producenten, inzamelaars, verwerkers en consumenten en bestaat al vele jaren, waardoor de gezondheids- en economische risico’s worden vergroot. Consumenten twijfelen om lokale melk te kopen, waardoor de concurrentiepositie ten opzichte van geïmporteerde producten afneemt.

Het proefproject is erop gericht praktische en haalbare oplossingen te vinden, aangepast aan de specifieke omstandigheden in Niger, waar kleine familiebedrijven verspreid zijn en gedurende bepaalde periodes van het jaar mobiel zijn vanwege transhumance (seizoensgebonden veetrek). Het doel is betaalbare oplossingen te testen die op lange termijn de zuivelproductieketen kunnen verbeteren.

Wat is het probleem en voor wie?

Het probleem betreft het gebrek aan hygiënische praktijken in de gehele waardeketen, van productie tot consumptie, in de zuivelsector in Niger. Dit treft veehouders, verwerkers en inzamelaars, promotoren van lokale melk en consumenten. Door gebrekkige hygiënische praktijken, problemen bij de inzameling en slechte transportomstandigheden verliezen producenten inkomsten en worden consumenten blootgesteld aan gezondheidsrisico’s.

Wat is de evolutie van het probleem?

Het probleem bestaat al vele jaren en wordt verergerd door ontoereikende hygiënische praktijken en een gebrek aan geschikt materiaal. Veeteeltstatistieken uit 2017 laten al een bestaande situatie zien die om oplossingen vraagt. Alle projecten die zich bezighielden met de “lokale melk” sector hebben bewustmakingsacties gevoerd over de hygiëne van melk, waarbij de nadruk werd gelegd op melk als een ‘gemakkelijk te besmetten product’ en zelfs als een ‘broedplaats voor bacteriën’.

Wat is de impact van het probleem?

De impact van het probleem is veelzijdig: het veroorzaakt economische verliezen voor de sector doordat melk wordt afgekeurd door zuivelfabrieken vanwege slechte kwaliteit, het verhoogt de gezondheidsrisico’s voor consumenten door het drinken van besmette melk, en het tast het vertrouwen van consumenten in lokale melk aan, waardoor de concurrentiepositie van lokale melk ten opzichte van geïmporteerde producten vermindert.

Hoe weten we dat dit een probleem is?

De huidige situatie wordt als problematisch ervaren door:

• Bewijzen van besmetting, aangezien tests bij het inzamelingscentrum kwaliteitsproblemen aan het licht brengen;
• De verminderde concurrentiepositie van lokale melk ten opzichte van goedkopere geïmporteerde producten, die vaak als veiliger worden beschouwd;
• Het gebrek aan vertrouwen en tevredenheid van producenten, inzamelaars en consumenten met betrekking tot de kwaliteit van lokale melk.

Wat verwachten we van de oplossing?

De ideale oplossing omvat een aanzienlijke verbetering van de hygiënische praktijken en de introductie van geschikt materiaal en apparatuur om de kwaliteit van melk te waarborgen, van productie tot consumptie. De oplossing moet goed rekening houden met de specifieke context van de sector in Niger, waar de productie wordt verzorgd door kleine familiebedrijven die verspreid en tijdens bepaalde periodes van het jaar mobiel zijn door transhumance. De oplossing moet er ook voor zorgen dat het kwaliteitsprobleem in de hele keten wordt aangepakt, van het melken tot de kleine zuivelfabrieken.

Bovendien moet de oplossing betaalbaar en reproduceerbaar zijn voor lokale actoren, zoals kleine melkproducenten en verwerkers. Het proefproject zal worden getest op haalbaarheid, duurzaamheid en naleving van hygiëne- en voedselveiligheidsnormen, met als doel de kwaliteit van melk in de gehele keten te verbeteren.

Welke oplossingen zijn niet gewenst?

High-tech oplossingen die te duur of moeilijk toegankelijk zijn voor lokale boeren en verwerkers worden niet gebruikt. Virtuele of theoretische oplossingen die niet praktisch toepasbaar zijn, worden ook niet geaccepteerd. De oplossingen moeten toegankelijk, betaalbaar en praktisch toepasbaar zijn in de context van Niger​.

Challenge eigenaar

Danny Verspreet, Financieel directeur bij Enabel

Website: https://www.enabel.be/nl

Verloop van de procedure

Geïnteresseerden worden uitgenodigd om uiterlijk op 4 november 2024 om 12u00 hun offerte via het onderstaande formulier te sturen naar gbi@bosa.fgov.be.

Eventuele regularisatie- en onderhandelingsrondes, inclusief het pitchen (presenteren) van de oplossing door de inschrijvers. Deze cycli kunnen mondeling of schriftelijk plaatsvinden. De pitches worden georganiseerd op 18 en 19 november 2024 in Brussel en/of online. Niet alle bedrijven die een offerte hebben ingediend, worden uitgenodigd om deel te nemen aan een onderhandelingscyclus. Elk bedrijf ontvangt feedback.

Daarna volgt de indiening van de definitieve offerte (BAFO), gevolgd door de evaluatie van de definitieve offertes en de gemotiveerde toewijzingsbeslissing.

Heb je nog vragen?

Indien je vragen hebt in het kader van deze challenge dan mag je ons contacteren via gbi@bosa.fgov.be.